BÜYÜKŞEHİR MERSİN’İ DAHA YEŞİL YARINLARA HAZIRLIYOR

Dünyanın en büyük sorunlarından birisi olan ‘küresel ısınma’ya karşı 2024 yılında Mersin’de bir dizi
önlem alan Mersin Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı; kenti
yeşil yarınlara hazırlamak için çalışmalarını sürdürüyor. Daha yeşil bir gelecek için çalışmalar yapan
ekipler; her türlü atığın çevreye zarar vermeden en güvenli şekilde bertaraf edilmesinden, yenilenebilir
enerjiye geçişe ve kentte yaşayan herkesin yanı sıra özellikle çocuklara çevre bilincinin aşılanmasına
kadar bir dizi faaliyet sürdürüyor.
Mersin’i iklim krizi kapsamında yaşanılacak olan doğa olaylarına hazırlıklı hale getirmek için İklim
Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı bünyesinde; Sıfır Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü, İklim
ve Çevre Bilim Merkezi Şube Müdürlüğü ile İklim Değişikliği ve Yenilenebilir Enerji Şube
Müdürlüğü kuruldu. Şubeler sayesinde; kentte atıkların bertarafından enerji üretimine, toplumun
bilinçlenmesinden uluslararası sözleşmelerin uygulanmasına kadar her şey detayıyla düşünülüyor.
Tonlarca atık bertaraf edildi, elektrikten komposta kadar bir dizi üretim gerçekleşti
Sıfır Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü, katı atık aktarma, geri dönüşüm, düzenli depolama ve bertaraf
çalışmaları kapsamında 2024 yılında; 720 bin ton evsel nitelikli katı atığı bertaraf etti ve bu atıklardan
93 bin megavat elektrik üretti. Atıkların 610 bin tonu aktarma istasyonlarından düzenli depolama ve
bertaraf sahalarına taşınarak, vahşi depolamanın önüne geçildi. Bu sayede çevre ve halk sağlığına
önemli katkılar sağlandı. Metan gazının atmosfere salınıp sera gazı etkisinin de önlendiği bu
çalışmalar kapsamında, bu yıl içinde kurulan ‘Metan Gazı Depolama Balonları’ sayesinde kesintisiz
elektrik üretimi sağlandı. Büyükşehir, 43 milyon 867 bin 924 metreküp gazın atmosfere salınmasını
önleyerek, 100 bin hanenin aydınlatma ihtiyacına eşdeğer düzeyde elektrik enerjisi üretti.
Yine 2024 yılında; 3 milyon 282 bin 434 kilogram tıbbi atık bertaraf edilirken, 1 milyon 271 bin 150
metreküp hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atığının geri kazanım öncelikli olacak şekilde güvenli ve
düzenli şekilde depolanması sağlandı. Bertaraf edilen inşaat ve yıkıntı atığı miktarı ise 23 bin 945
metreküp oldu. Çevre ve halk sağlığını korumak amacıyla yasal sorumluluklar çerçevesinde, kaçak
hafriyat ile ilgili 11 bin 436 denetim yapıldı. Entegre Çevre Bilgi Sistemi (EÇBS) kapsamında ise 100
adet bina ve yerleşkeye ‘Sıfır Atık Belgesi’ kazandırıldı ve birimlerde oluşan 95 bin 347 kilogram
dönüştürülebilir atığın geri kazanımı sağlandı. 2024 yılında ilklere imza atan ekipler; organik
atıklardan kompost üretimine de başlayarak, toplam 380 ton organik atığı kullanarak 180 metreküp
kompost üretimi gerçekleştirdi.
Sıfır Atık Yönetimi Müdürlüğü ayrıca; 2024 yılında Avrupa Birliği HORIZON programının
konsorsiyumu REMEDIES’in ikinci açık çağrısına proje hazırladı ve ‘Plastiksiz Mersin Sahilleri için
Birleşiyoruz’ projesi ile hibe almaya hak kazandı. Denizlerdeki mikroplastiklerin önlenmesine dair
farkındalık yaratacak proje kapsamında; karasal kaynaklı plastik atıkların deniz ortamına ulaşmadan
toplanması, geri dönüştürülmesi, yeniden kullanılması ve atık azaltımı konusunda yerinde uygulamalar
yapılmaya başlandı.
Mercan 100. Yıl İklim ve Çevre Bilim Merkezi’nde on binlerce çocuk ağırlandı
İklim ve Çevre Bilim Merkezi Şube Müdürlüğü’nün faaliyetleri kapsamında çocuklara çevre bilincini
aşılamak için faaliyetlerine başlayan ‘Mercan 100. Yıl İklim ve Çevre Bilim Merkezi’, 2024 yılında
51 deney düzeneğini daha bünyesine ekleyerek; 119 interaktif düzenek, planetaryum ve gözlem evi

alanları ile kentin 13 ilçesinin yanı sıra 34 farklı ilden ve birçok ülkeden 111 bin 500 kişiyi misafir
etti. Mercan içinde açılan atölyeler ile 1758 öğrenciye; Robotik Kodlama Atölyesi, Minik Mucitler
Atölyesi, İklim ve Çevre Atölyesi, Deniz Canlıları Atölyesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Atölyesi ile
Fen Bilimleri Atölyesi’nde eğitimler verildi. Aynı zamanda birçok TÜBİTAK projesine paydaş olan
merkez, son olarak 2024 yılı Çukurova Kalkınma Ajansı teknik destek programı kapsamında, 100. Yıl
İklim ve Çevre Bilim Merkezi’nin İklim Eğitimi Girişimlerinin ve İşbirliklerinin Güçlendirilmesi hibe
programını kazandı.
Bir dizi çevre raporu ile Mersin için önlemler alınmaya başlandı
İklim Değişikliği ve Yenilenebilir Enerji Şube Müdürlüğü bünyesinde 2024 yılında çalışmaları
tamamlanarak yayımlanan ‘Mersin Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP)’ ile yerel
yönetimlerin sürdürülebilir enerji kullanımı ve iklim değişikliğiyle mücadelede somut adımlar
atılmasını sağlamayı amaçlayan, sera gazı azaltım senaryolarını ve uyum önlemleri analizlerini içeren
planlamalar yapıldı. SECAP’ta sera gazı emisyonlarına sebep olan ilk 3 faaliyetin 3 yıllık ortalamaya
göre sırasıyla; yüzde 45’inin konut ve hizmet binalarından, yüzde 24 ulaşım ve yüzde 22 endüstriyel
süreçler ve ürünlerden kaynaklandığı tespit edildi. 2024 yılı içerisinde kentin sera gazı emisyonlarını
izlemek ve azaltma hedeflerinin takibi için 2023 yılı faaliyetlerini de dahil ederek, Mersin ilini
kapsayan yeni bir ‘Mersin Sera Gazı Emisyon Envanteri Raporu’ (2019-2023) hazırlandı. Rapora
göre; 2023 yılında Mersin ili için kişi başına düşen emisyon miktarı 5,38 kg CO2e/kişi olarak
belirlendi.
Mersin ili için potansiyel iklim risklerini ve bunların sektörler üzerindeki potansiyel etkilerini
değerlendirmek üzere risk matrislerini içeren, belirlenen risk etmenlerine göre gerekli önlemlerin
alınmasına yönelik öneriler sunan ‘Mersin İklim Değişikliği Risk ve Kırılganlık Analizi Raporu’
2024 yılı içerisinde hazırlandı. İklim riskleri, aşırı sıcak dalgalar ve ısı stresi olarak belirlendi. ‘CDP-
ICLEI Birleşik Raporlama Sistemi’ne 2024 yılında da veri girişi yapan ekipler, kentin sera gazı
emisyonlarındaki çalışmaları düzenli olarak raporladı.
‘İklim Değişikliği Karbon Yönetimi ve İklim Strateji Raporu’ kent için iklim değişikliği noktasında
uzun dönemli veri seti çıkartılarak, mevcut gidişatı ileride karşılaşacak durumları tespit etmek ve
somut çözümler üretmek amacıyla 2024’te tamamlandı. Kentte bisikletin yaygın ulaşım aracı haline
gelmesi ve bisikletli turizm için Ulusal ve Uluslararası Bisiklet Ağlarına katılım fizibilite çalışmalarına
başlandı. Büyükşehir, ‘CLIMAAX Projesi’ ile ise; çoklu iklim risklerini ele alarak kentsel, kıyı ve
kırsal alanlarda dayanıklılık oluşturmaya odaklandı.
Tüm bu çalışmaların yanı sıra Kardeş Şehir ve AB projeleri ile dünyanın farklı kentlerinde uygulanan
projeleri Mersin’e uyumlamak ve kentte uygulanan projeleri de dünyaya tanıtmak için de çalışmalar
hız kesmeden devam ediyor.
Alp: “Atıkları ekonomiye kazandırıyor ve küresel ısınmanın önüne geçiyoruz”
Mersin için yaptıkları projelerden bahseden İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanı Arda Alp,
“Kentimizin atık yönetimini yapıp, çevrenin korunmasını sağlayarak daha yeşil bir Mersin’i
yaratmak için çalışıyoruz. Atıklarımızı düzenli depolama sahalarımızda yöneterek, vahşi
depolamanın yarattığı kirliliğin önüne geçiyoruz” dedi. İklim krizi etkilerine karşı atıkların büyük
bir çoğunluğunu bertaraf ettiklerini ve bu sayede de enerji elde ettiklerini kaydeden Alp, “Mersin
genelinde 3 adet düzenli depolama sahamız bulunmakta. Evsel nitelikli çöplerimizi buralarda
bertaraf ederek, oluşan metan gazından jeneratörler vasıtasıyla elektrik üretiyoruz. Bu sayede
doğaya salınacak olan metan gazını önleyerek, küresel ısınmanın da önüne geçmiş oluyoruz.
2024 yılı içerisinde 100 bin hanenin aydınlatma enerjisini karşılamaya eş değer güçte elektrik
üretimi gerçekleştirdik” sözlerine yer verdi. Alp, evsel nitelikli atıkların da tesiste ayrıştırıldığını ve
geri dönüştürülebilir olanların geri kazanım tesislerine gönderildiğini ifade etti.
“Geleceğimizi daha bilinçli bir nesil yaratarak iyileştirmeyi hedefliyoruz”
Atık bertaraf edilmesinin yanı sıra, çocuklara iyi bir gelecek sunabilmek için Mercan 100. Yıl İklim ve
Çevre Bilim Merkezi’nde çevre bilincinin aşılandığını kaydeden Alp, “Merkezimizde

öğrencilerimizde çevre bilinci oluşturuyor, iklim değişikliğinin etkileri ve bunlara karşı neler
yapmaları konusunda farkındalık faaliyetleri gerçekleştiriyoruz. Geleceğimizi, daha bilinçli bir
nesil yaratarak iyileştirmeyi hedefliyoruz” diyerek, Mercan’ı 2024 yılında 112 bine yakın çocuğun
ziyaret ettiğini vurguladı. Alp, “Randevu talebinde bulunan okulların öğrencilerini
otobüslerimizle Bilim Merkezimize getiriyor, burada farkındalık faaliyetleri ile eğitim
etkinlikleri gerçekleştiriyor ve otobüslerimizle geri bırakıyoruz. Merkezimizde hafta sonları ise
atölye etkinlikleri gerçekleştiriyoruz” dedi. Vatandaşlara da çağrı yapan Alp, “Tüm
vatandaşlarımızı, iklim değişikliğine uyum konusunda bilinçli bir nesil yetiştirmek amacıyla
farkındalık oluşturmak için Mercan 100. Yıl İklim, Çevre ve Bilim Merkezimize bekliyoruz”
sözlerine yer verdi.
Son olarak adım attıkları projelere de değinen Alp, “2024 yılında yayınladığımız Mersin
Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP) ile daha yaşanabilir bir kent için, iklim
değişikliği etkilerine karşı somut adımlar atılmasını amaçlıyoruz” dedi.